Thiamine (vithamine B1, antineuritic) ke motsoako oa manyolo o ipapisitseng le mehele e 'meli ea heterocyclic e amanang le methylene - aminopyrimidine le thiazole. Ke kristale e se nang 'mala, e qhibilihang habonolo metsing. Kamora ho monya, phosphution e hlaha mme ho theoa mefuta e meraro ea coenzyme - thiamine monophosphate, thiamine pyrophosphate (cocarboxylase) le thiamine triphosphate.
Lihlahisoa tsena ke karolo ea li-enzyme tse fapaneng mme li netefatsa botsitso ba liphetoho tsa phetoho ea amino acid le ho kenya tšebetsong protheine, mafura le khabohaedreite metabolism, ho hlasimolla kholo ea moriri le ho tiisa boemo ba letlalo. Kantle ho bona, ts'ebetso e felletseng ea lits'ebetso tsa bohlokoa le litho tsa motho ha li khonehe.
Boleng ba thiamine bakeng sa baatlelete
Nakong ea thupelo, katleho ea lipheo tse behiloeng ka kotloloho e ipapisitse le mamello le boitokisetso bo sebetsang ba moatlelete bakeng sa boiteko bo matla ba 'mele. Bakeng sa sena, ntle le phepo e leka-lekaneng le lijo tse khethehileng, ho hlokahala hore mmele o phele khafetsa o nang le livithamini, ho kenyeletsoa thiamine.
Papaling efe kapa efe, boemo ba katleho ke boemo bo botle ba kelello le maikutlo ba semathi. Litholoana tsa vithamine B1 tsamaisong ea methapo li thusa ka sena. E boetse e hlasimolla metabolism, e khothaletsa tlhahiso ea matla e potlakileng le kholo ea mesifa e potlakileng. Ka hona, ho boloka mokokotlo o hlokahalang oa motsoako ona maling le liseleng ke ntho ea bohlokoa bakeng sa katleho ea lipapali tsa matla.
Ka ho nka karolo lits'ebetsong tsa hematopoiesis le ho tsamaisa oksijene liseleng, limatlafatsi li na le phello e ntle mamellong, ts'ebetsong le nako ea ho hlaphoheloa kamora ho ikitlaetsa ka matla. Litholoana tsena tsa vithamine li ntlafatsa mamello ea boikoetliso bo monotonous le ba nako e telele, bo eketsang katleho ea koetliso bakeng sa limathi tse hole, ho sesa, skiers le baatlelete ba bang ba ikhethang.
Ts'ebeliso ea thiamine e boloka molumo oa mesifa le maikutlo a matle, e kenya letsoho keketsehong ea litsupa tsa matla le keketseho ea ho hanela ha 'mele linthong tse ka ntle tse kotsi. Sena se tiisa hore semathi se ikemiselitse ho jarisoa khatello ea maikutlo mme se mo lumella ho matlafatsa ts'ebetso ea koetliso ntle le kotsi ho bophelo bo botle.
Tlhokahalo ea letsatsi le letsatsi
Lebelo le matla a ts'ebetso ea lik'hemik'hale 'meleng li ipapisitse le bong, lilemo le setaele sa boitšoaro ba motho. Ho bana, tlhoko ea letsatsi le letsatsi e nyane: ho tloha boseeng - 0,3 mg, ka ho ba motho e moholo, butle-butle e nyolohela ho 1.0 mg. Bakeng sa monna ea seng a le moholo ea tsamaisang mokhoa o tloaelehileng oa bophelo, 2 mg ka letsatsi e lekane, ka lilemo, sekhahla sena se theohela ho 1.2-1.4 mg. 'Mele oa basali ha o batle vithamine ena haholo,' me ho noa letsatsi le letsatsi ho tloha ho 1.1 ho isa ho 1.4 mg.
Ho ikoetlisa ka katleho ho hloka keketseho ea ho noa thiamine. Maemong a mang, litekanyetso li ka eketseha ho isa ho 10-15 mg.
Liphello tsa khaello ea thiamine
Ke karolo e nyane feela ea vithamine B1 e hlophisitsoeng ka maleng. Chelete e hlokahalang e tsoa kantle le lijo. 'Mele o phetseng hantle o na le 30 g ea thiamine. Haholo ka mofuta oa thiamine diphosphate. E tlosoa kapele mme ha ho li-stock tse thehoang. Ka ho ja lijo tse sa leka-lekanang, mathata a amanang le tšebetso ea meno le sebete, kapa khatello ea maikutlo e eketsehileng, e kanna ea haella. Sena se ama hampe boemo ba 'mele kaofela.
Pele ho tsohle, sena se ama tšebetso ea methapo ea kutlo - ho teneha kapa ho se tsotelle ho bonahala, phefumoloho e khutšoane ha u tsamaea, maikutlo a ho se ts'oenyehe le mokhathala. Boemo ba kelello le maikutlo le bokhoni ba kelello bo ntse bo mpefala. Ho tšoaroa ke hlooho, pherekano le ho hlobaela.
Ka khaello ea nako e telele, polyneuritis e hlaha - ho fokotsa kutloisiso ea letlalo, bohloko likarolong tse fapaneng tsa 'mele, ho fihlela tahlehelo ea tendon reflexes le ho fokola ha mesifa.
Ka lehlakoreng la pampitšana ea meno, sena se hlahisoa ka ho fokotseha ha takatso ea lijo, ho fihlela qalehong ea anorexia le ho theola boima ba 'mele. Peristalsis ea khathatseha, ho sokela khafetsa kapa letshollo ho qala. Ho na le ho se leka-lekane mesebetsing ea mpa le mala. Ho ba le bohloko ba mpeng, ho nyekeloa le pelo le ho hlatsa.
Sisteme ea pelo le eona e na le bothata - lebelo la pelo lea eketseha, khatello ea mali ea fokotseha.
Ho haella ha thiamine nako e telele ho tsosa nts'etsopele ea mafu a tebileng. Ho kotsi haholo ke lefu la methapo le bitsoang "beriberi", leo haeba le sa alafatsoe, le ka lebisang ho shoeleng litho esita le lefung.
Ho noa joala ho sitisa tlhahiso le ho monya vithamine B1. Maemong a joalo, ho haella ha eona ho baka ponahalo ea lefu la Gaie-Wernicke, leo litho tsa boko li amehang ho lona, 'me lefu la ts'oaetso le ka hlaha.
Ho latela se boletsoeng kaholimo, ho latela hore ha matšoao a joalo a hlaha, motho o lokela ho ikopanya le ngaka ho hlakisa ts'oaetso, mme, ha ho hlokahala, a fuoe kalafo ka lithethefatsi tse nang le thiamine.
Vithamine e feteletseng
Thiamine ha e bokellane ka har'a lisele, e kenella butle butle ebe e tsoa kapele 'meleng. Ka hona, ho feta se tloaelehileng ha ho fanoe ka lijo, 'me masalla ha a thehoe' meleng o phetseng hantle.
Mefuta ea litekanyo le tšebeliso ea tsona
Vithamine B1 e hlahisoang ke indasteri ea meriana ke ea meriana mme e ngolisitsoe Setsing sa Radar (Ngoliso ea Meriana ea Russia). E entsoe ka mefuta e fapaneng: matlapeng (thiamine mononitrate), ka mofuta oa phofo kapa tharollo ea ente (thiamine hydrochloride) ka li-ampoules tse nang le likhakanyo tse fapaneng tsa ntho e sebetsang (ho tloha ho 2,5 ho isa ho 6%).
Letlapa le sehlahisoa sa phofo li jeoa kamora lijo. Haeba ho na le mathata ka tšilo ea lijo kapa haeba ho hlokahala ho fana ka litekanyetso tse kholo ho khutlisetsa vithamine kapele, liente li laeloa - kahare kapa ka methapo.
© ratmaner - stock.adobe.com
Sesebelisoa se seng le se seng se tsamaea le litaelo tsa tšebeliso, tse nang le likhothaletso bakeng sa litekanyetso le melao ea tsamaiso.
Ho feta tekano
Ho eketseha ha mahloriso ho ka hlaha ka litekanyetso tse fosahetseng tsa liente kapa karabelo e sa lekanang ea 'mele ho vithamine.
Ka lebaka leo, mocheso oa 'mele o ka nyoloha, ho ka ba le letlalo le hlohlontšang, ho honyela ha mesifa le khatello e tlase ea mali. Mathata a manyenyane a methapo ka sebopeho sa boemo ba ho tšoenyeha ho sa hlokahaleng le pherekano ea boroko li ka khonahala.
Ke lijo life tse nang le vithamine B1
Lijo tse ngata lijong tsa letsatsi le letsatsi li na le thiamine e ngata. Rekhoto e har'a tsona ke: linate, linaoa, koro le lihlahisoa tsa eona tse sebetsitsoeng.
Sehlahisoa | Litaba tsa vithamine B1 ho 100 g, mg |
Linate tsa phaene | 3,8 |
Raese e sootho | 2,3 |
Peo ea soneblomo | 1,84 |
Nama ea kolobe (nama) | 1,4 |
Lipistachi | 1,0 |
Lierekisi | 0,9 |
Koro | 0,8 |
Peanut | 0,7 |
Macadamia | 0,7 |
Linaoa | 0,68 |
Pecan | 0,66 |
Linaoa | 0,5 |
Mabele (oat, buckwheat, nyalothe) | 0,42-049 |
Sebete | 0,4 |
Lihlahisoa tse besitsoeng ka botlalo | 0,25 |
Sepinichi | 0,25 |
Lehe (yolk) | 0,2 |
Bohobe ba rye | 0,18 |
Litapole | 0,1 |
Khábeche | 0,16 |
Liapole | 0,08 |
© elenabsl - stock.adobe.com
Tšebelisano ea vithamine B1 le lintho tse ling
Vithamine B1 ha e kopane hantle le livithamini tsohle tsa B (ntle le pantothenic acid). Leha ho le joalo, tšebeliso e kopaneng ea thiamine, pyridoxine le vithamine B12 ka bobeli e ntlafatsa litšobotsi tse ntle mme e eketsa katleho ea ketso.
Ka lebaka la ho se lumellane ha meriana (e ke ke ea tsoakoa) le litlamorao tse mpe ha o ntse o kena 'meleng (vithamine B6 e liehisa phetoho ea thiamine,' me B12 e ka baka moferefere), e sebelisoa ka linako tse ling, ka linako tse ling ho tloha lihora tse 'maloa ho isa ho letsatsi.
Cyanocobolin, riboflavin le thiamine li ama boemo le kholo ea moriri hantle, 'me tse tharo li sebelisoa ho phekola le ho ntlafatsa moriri. Bakeng sa mabaka a kaholimo le ka lebaka la phello e senyang ea vithamine B2 ho vithamine B1, li boetse li sebelisoa ka mokhoa o mong. Ho fokotsa palo ea liente, sehlahisoa se ikhethileng se kopaneng se entsoe le ho hlahisoa - combilipen, e nang le cyanocobolin, pyridoxine le thiamine. Empa theko ea eona e phahame haholo ho feta ea litokisetso tse ikemetseng.
Magnesium e sebetsa hantle le thiamine mme e thusa ho e kenya tšebetsong. Kalafo ea lithibela-mafu ea nako e telele le tšebeliso e fetelletseng ea kofi, tee le lihlahisoa tse ling tse nang le k'hafeine li ama ho monya vithamine mme qetellong li lebisa ho haelloeng ke eona.