Patella dislocation ke phallo ea eona e otlolohileng, e otlolohileng kapa e sutumetsang e tsoang sebakeng sa intercondylar sa tibia (likhoutu M21.0 le M22.1 ho latela sehlopha sa ICD-10). Ka kotsi e joalo, bohloko bo bohloko bo hlaha hang-hang, ho sisinyeha ha lengole ho koetsoe, ts'ehetso ea leoto e lahlehile hanyane kapa ka botlalo. Kaha matšoao a ts'oana le a ho robeha ha lengole, tlhahlobo e nepahetseng e etsoa ke ngaka e sebelisang x-ray. Kamora sena, patella e khutlisetsoa sebakeng sa eona le ho khethoa ha kalafo e ngoe - ho folisa leoto ka nako ea libeke tse tharo ho isa khoeling e le 'ngoe le halofo kapa ho buuoa. Ke feela ka 25% ea linyeoe tse joalo tse bakoang ke ho tsoa kotsi, tse ling kaofela li bakoa ke methapo e fokolang le mesifa, liphoso tse fapaneng tsa lengole kapa karolo ea mosali.
Knee le patella anatomy
E 'ngoe ea litho tsa mantlha tse netefatsang ho tsamaea hantle, ho matha le ho qhomela ke lengole. E na le sebopeho se rarahaneng mme e na le:
- Tibia, fibula le femur, patella (patella).
- Li-ligament tse peli tsa intra-articular le tse ling tse hlano tse eketsehileng.
- Mekotla e mehlano ea synovial.
- Lihlopha tse tharo tsa mesifa (ka pele, ka morao le ka hare).
Patella e entsoe ka lisele tsa lefufuru nakong ea kholo ea motho (hoo e ka bang lilemo tse supileng). E na le sebopeho sa piramite e likhutlo li tharo kapa ea tetrahedral e nang le likhutlo tse chitja. Karolo ea eona e kahare (mokokotlo oa bolelele bo koahetsoeng ke lefufuru la hyaline) e sebakeng sa intercondylar sa femur. Lehlakore le sephara le shebane le bokantle ba lenonyeletso, 'me le hoketsoe ho tloha ka tlase ke mokokotlo oa lona ho tibia, le ho tloha holimo ho ea ho litapole tsa mosifa oa serope oa quadriceps. Patella e fana ka tšireletso tšenyehong 'me e tsitsisa boemo ba likarolo tsa lengole,' me ha e atolosoa e fetisetsa matla a mesifa ea serope ka leoto le ka tlase.
© Teeradej - stock.adobe.com
Mefuta
Likotsi tsa Patellar li arotsoe ka:
- Ka lebaka la ketsahalo:
- litlamorao tse bohloko tsa kantle;
- congenital kapa e fumanoeng, ka lebaka la lefu lena, liphetoho tsa mafu ka mangole.
- Ka lehlakoreng la phalliso:
- lehlakoreng)
- oa rotary;
- tsepameng.
- Ka tekanyo ea tšenyo:
- bobebe le mahareng - phetoho e nyane maemong a patella ntle le ho phatloha ha ligaments;
- hlobaetsang - dislocation mathomo, e leng e tsamaea le displacement ka ho feletseng ea patella le ho timetsoa ha dibopeho tse potolohileng: lefufuru, ligaments;
- tloaelo - e phetoa makhetlo a mangata ka lebaka la liphetoho tsa mafu tikolohong, ho senyeha kapa ho hloloa ke maikutlo.
© designua - stock.adobe.com
Mabaka
Ho bapala bolo ea maoto, ho phahamisa boima ba 'mele, ho qhomela, ho ikopanya le bonono le lipapali tse ling tse amanang le mats'oafo a bohale, ho oa, ho otlolla lengole le meroalo e sa feleng mangoleng a lengole hangata ho lebisa ho senyeheng ho bohloko ha patella le mafu a kang ho hlapeloa morao lehlakoreng le kantle) le osteochondropathy (liphetoho tse senyehang meleng ea lefufuru).
Phokotso e ka hlaha ka lebaka la kholo e sa tloaelehang kapa nts'etsopele e tlase ea likarolo tse kopaneng. Likotsi tsa khale tsa lengole kapa liphetoho tse senyehang mehahong ea eona ka lebaka la ho kula kapa ho buuoa le tsona li ka baka kotsi.
Matšoao
Maemong a mantlha, bohloko bo ke keng ba mamelloa bo lula bo hlaha hanghang, kutlo ea lengole e fofa le ho sisinyeha ha eona ho koetsoe. Ka lebaka la khatello ea maikutlo e matla, ho ka phatloha ho felletseng ha methapo le ho senyeha ha lefufuru.
Ka ho qhalana, patella e tlohela bethe ea eona ka ho felletseng:
- Ka ho le letona kapa ka ho le letšehali ka ts'oaetso ea morao-rao - khatello ea maikutlo e bonahala hantle bohareng ba lengole, 'me lefuba le sa tloaelehang le bonahala ho tloha lehlakoreng.
- Ho potoloha axis e emeng ka mokhoa oa torsional - karolo e bohareng ea lenonyeletso e holisoa ka mokhoa o sa tloaelehang.
- Holimo kapa tlase ka ho tsepamisa mahlo - ka ho latellana, patella e maemong a holimo kapa tlase ho tloaelehileng.
Hangata, kneecap e nka boemo bo tloaelehileng ka boeona ha leoto le atolosoa. Bohloko ba bohloko bo fokotseha, ho hlaha edema. Tsamaiso e kopanetsoeng ha e khutlisoe ebile ho ka ba le tšollo ea mali ka har'a eona. Ho ipapisitse le mofuta oa kotsi, bohloko bo fumaneha sebakeng sa medin retinaculum, lateral femyle condyle, kapa bohare bo bohareng ba patella.
Bakeng sa ho se ferekanye phallo ea letsoho le ho robeha ha lenonyeletso, tlhahlobo e tlameha ho hlalosoa ka ho sebelisa X-ray.
Ha subluxation, lefu la bohloko le le bonolo. Tsamaiso ea lengole e batla e se na moeli, ho senyeha ha patella ho fapane hanyane le ho tloaelehileng. Ha e khumama kapa e khumama, e hlaha: ho kobeha, maikutlo a ho oa ha leoto le ho se tsitse ha lenonyeletso.
Litlhahlobo
Ka matšoao a hlakileng a kotsi e fokolang, patella e oela sebakeng sa eona kapa ngaka e etsa sena nakong ea tlhahlobo ea pele. Ho hlakisa tšenyo e ka bang teng, X-rays ea lenonyello e nkuoa ka lifofane tse peli kapa tse tharo.
Tabeng ea tlhaiso-leseling e sa lekanang ea X-ray, ho etsoa litšoantšo tsa likhomphutha kapa matla a khoheli. Ha mali a belaelloa ka patella, ho sebelisoa ho hlaba. Arthroscopy e sebelisetsoa ho fumana leseli le qaqileng mabapi le boemo ba likarolo tsa lengole.
Haeba sesosa sa ts'oaetso e bile liphetoho tsa mafu ka mokhoa o sa hlokeng bohloko, ho tla nkuoa mehato ho tiisa lefu le ba bakileng, mme pathogenesis ea lona e ithutiloe hantle.
Thuso ea pele
Ntlha ea pele, lefu la bohloko le lokela ho tlosoa - compress e batang e lokela ho sebelisoa lengoleng mme analgesic e lokela ho fuoa lehlatsipa. Joale ho hlokahala hore ho netefatsoe ho se sisinyehe ha lenonyeletso ho sebelisa thepa efe kapa efe e fumanehang, tlamisa bandage, bandage e khethehileng kapa splint. Ha ua lokela ho koala leoto le kobehileng kapa ho lokisa ho senyeha. Ho qoba mathata le ponahalo ea ts'oaetso e tloahelehileng, ho hlokahala hore o ise mokuli kamoreng ea maemo a tšohanyetso kapele kamoo ho ka khonehang.
U ka ikopanya le ngaka efe
Ho ipapisitse le mofuta le sekhahla sa tšenyo, phallo ea patella e sebetsa ho:
- Traumatologist - tlhahlobo ea mantlha le kalafo.
- Ngaka e buoang e etsang opereishene.
- Orthopedist kapa vertebrologist - tlhabollo le thibelo ea ho khutlela morao.
Kalafo
E le molao, phokotso ea phokotso e matla ea setsebi sa bongaka e potlakile ebile ha e na bohloko. Ebe X-ray ea taolo ea nkuoa 'me, haeba ho sa bonahale tšenyo e' ngoe, lenonyeletso le emisoa ka samente. Haeba u batla thuso ea bongaka ka nako e sa lebelloang (ho feta libeke tse tharo kamora ho tsoa kotsi) kapa maemong a thata (tloaelo ea ho qhalana, ho phatloha ho felletseng ha methapo, ho senyeha ha lefufuru), ho etsoa opereishene e bulehileng kapa arthroscopy.
Ntlafatso, mantsoe a ho hlaphoheloa le ho roala samente
Nako le mefuta ea liketsahalo tse sithabetsang li ipapisitse le boholo ba kotsi le mekhoa ea kalafo. Nako ea ho emisa e ka tloha libeke tse tharo ho isa ho likhoeli tse tšeletseng. E 'ngoe ea mekhoa ea pele e laetsoeng ke ho silila ka mokhoa oa kalafo, oo ka linako tse ling o qalileng ho sebelisoa ka bonolo ho mesifa ea serope le leoto le tlase hang kamora ho felisa bohloko le ho ruruha. Ho khutlisa molumo oa mesifa le ho sisinyeha ha lengole kamora ho tlosoa samente, ntle le ho silila, ba qala ho hlahisa manonyeletso, pele ka thuso ea ngaka, ebe ba ikemela ka thuso ea boitlhakiso bo khethehileng.
Mekhoa e fapaneng ea ho ikoetlisa e na le phello e ntle mekhoeng ea ho khutlisa ho tiea ha methapo le ho nchafatsa mesifa: UHF, electrophoresis, ho pepesehela laser, ts'ebeliso ea esokerite.
Physiotherapy (kalafo ea boikoetliso) e laeloa libeke tse 2-3 kamora ho tlosa samente. Qalong, ka khatello ea maikutlo e nyane le motsamao o monyane. Ho qoba patella e phetoang khafetsa nakong ena, ho hlokahala hore u roale bandage e lokisang. Ebe, nakong ea likhoeli tse 2-3, mojaro le boholo ba motsamao li eketseha hanyane ka hanyane. Qetellong ea nako, bokhoni ba ho tsamaea ka mokhoa o tloaelehileng ka tlamo ea tšehetso boa khutlisoa. E le hore u se ke ua tlosa patella hape ha u ikoetlisa e sa khetholleng ho oa, ho hlokahala hore u sebelise lengole. Pholoso e felletseng ea mamello ea boikoetliso le bokhoni ba ho matha le ho qhomela li fihlelleha ka boikoetliso bo matla ba lijimnastics tsa bongaka ka likhoeli tse 6-12.
Liphello le tšenyo ea chelete
Ho tlosoa ha patella ho ka ba thata ka lebaka la tšenyo e mpe meleng e haufi, lefufuru, menisci. Ho sitoa ho ea ngakeng kapa ho fokotsa lintho ka tsela e fosahetseng ho ka baka tloaelo ea ho qhalana le ho senyeha butle butle ha ts'ebetso ea lengole. Maemong a thata, haholo-holo kamora ho buuoa, ho ka hlaha ho ruruha ha mesifa ea patella kapa lesela la mokoti.
